В статье рассматриваются вопросы профессиональных компетенции и базовые навыки, необходимые для перевода информационных текстов в области медицины и здравоохранения. Перевод медицинских текстов - это перевод с одного языка на другой как специальной медицинской научной литературы, так и материалов, содержащих личную информацию, касающиесяся здоровья человека. Помимо общих компетенций и умений, которыми должны обладать специалисты для перевода медицинских текстов, должны обладать такие компетенции, как лингвокультурологическая компетенция, когнитивно- лингвистическая компетенция, а также основные умения, как использование протоколов медицинского перевода, использование различных приемов устного и письменного перевода, поддержание точности и полноты теста/дискурса, демонстрация умения вести коммуникацию «пациент-врач-переводчик/врач-переводчик-пациент». При этом переводчик должен помнить 3 основных принципа передачи соответствия терминов на языке оригинала, рассмотренных в статье, при использовании различных трансформационных методов перевода медицинских терминов.

https://doi.org/10.48081/NSMJ9800

2020

Выпуск 3

В данной статье подробно рассматривается словесное мастерство известных казахских поэтов Абая Кунанбаева и Машхур Жусип Копеева. Многогранное наследие Абая Кунанбаева и Машхур Жусип Копеева настолько велико, что вряд ли можно рассчитывать на исчерпывающее его исследование и освещение в ближайшие десятилетия. Предпринятое исследование в данной статье доказывает, что творчество Абая Кунанбаева и Машхур Жусипа можно оценивать как немаловажный этап в процессе продолжения и развития традиций мировой поэзии. Поэт в своих стихотворениях говорит о гармонии, непрерывности речи, тема не ограничивалась определением, сходством идеи, а также спецификой художественного выравнивания. Существует множество направлении которые показывают художественное мастерство поэта. Одним из них является способность создавать новые, удивительные словосочетания, используя переносное значение слова.

https://doi.org/10.48081/QAMQ4386

2020

Выпуск 3

Бұл мақалада қазіргі қазақ поэзиясының жас өкілі болып табылатын «Торғайлық ақын» Саят Әбеновтің шығармашылығы жан-жақты талданды. Зерттеушілер Саят Әбеновтің шығармашылығына көп қалам тарта қоймаса да, ақын өлеңдері халық арасына әлеуметтік желі арқылы кең таралды. Мақалада ақынның заман ағымын тиек еткен өлеңдерінің тақырыптық- идеялық ерекшелігі сөз етілді. Саят Әбенов шығармашылығы жастар тынысымен үндес тауып, өскелең ұрпаққа ғибрат беретіні көрсетілді. Саят Әбенов шығармашылығы қазақ поэзиясының діңгегі болып табылатын Бұқар жырау, Абай, Шәкәрімдердің және Мағжан Жұмабаев, Мұқағали Мақатаев, Міржақып Дулатов шығармашылығынан сусындап, қазіргі заманның өткір саяси-әлеуметтік мәселелерін сол сарында қозғайды. Ақынның лирикалық өлеңдеріндегі ұлттық-эстетикалық ерекшеліктер мен оның поэзиядағы көрінісі ашылған. Осы ретте, ақын өлеңдері жанр бойынша топтастырылды, әр жанрға тиесілі бірнеше өлең мысалға алынып, тереңірек талданды. Талдау өлең мазмұны мен стилистикасы тұрғысында жүргізілді. Жанр бойынша топтастыру – ақын өлеңдерінің сан алуандығын танытты. Соның негізінде, Саят Әбеновтің ақындық позициясы халық позициясының айнасы болып табылатыны айқындалды.

https://doi.org/10.48081/KGOR8009

2020

Выпуск 3

Мақалада жаңа әліпби негізіндегі қазақ тілі емлесінің ережелеріндегі біріккен сөздердің жазылуын қарастырады. Латын негізді жаңа әліпби бойынша қазақ тілінің орфографиялық нормаларын тұрақтандыратын, дұрыс жазу мәдениетін қалыптастыратын басты нормативті қағидалар болып саналады. Сөздерді бірге не бөлек жазудың жазу тарихы басталғаннан бергі қиындығы бар екендігі мәлім. Біріккен, кіріккен сөздердің емле ережесіндегі жазылу ерекшеліктері мен кейбір қиыншылық тудыратын мәселелері сөз болады. Қазақ тілінің сөзжасамына орыс тілінен калькалау арқылы алынған сөздер біршама өзгеріс енгізгені белгілі. Мысалы, «аралық» сөзі орыс тілінен «меж, между» деген тұлғаларымен аударылған терминдерде көптеп кездесіп, бірге жазылатын болды.

https://doi.org/10.48081/BMQM2177

2020

Выпуск 3

Мақалада «Тіршілік көзі – су нысаны» атаулары мазмұнындағы ұлттық дүниетанымдық ақпарат жайында сөз болады. Жер-су атауларының мол қабаты – су нысаны жағдайында белгілі сөздер қайтадан жаңа атаулар жасауға жол ашады, оның бастапқы атаумен белгілі байланысы және жаңа атау жасауда лексикалық бірліктері қарастырылады. Су – тіршілік көзі», сондықтан болар қазіргі күні мағынасы көмескіленіп кеткен атаулардың төркінін «індетіп» зерттегенде, оның сумен байланысы анықталады. Су нысаны атаулары: өзен-көлдер, бастау-бұлақтар өзіндік ерекшеліктеріне, яғни түр-түсіне, суының дәміне, көлемі мен тереңдігіне, айналасындағы өсімдік пен жан-жануарлар дүниесіне, сан-мөлшеріне, халықтың наным-сеніміне, діни және мифтік көзқарастарына, географиялық орнына т.б. көптеген белгілеріне байланысты таңбаланып, атауға ие болады.

https://doi.org/10.48081/AXAC3818

2020

Выпуск 3

Мақалада латын графикасына өту жағдайындағы кірме сөздердің орфографиялануы жайында сөз болады. Қазақ әліпбиін латыннегізді графикаға көшіруде қазақ жазуында ұлттық тілдің ерекшеліктері мен заңдылықтарының айқын көрініс табуына, тілдің дыбыстық қор әлеуетінің қамтылуына айрықша назар аударылады. Кирилл әріптерін жаңа әліпби бойынша қазақтың айтылым заңдылығына сәйкес икемдеп жазу қазақ тілінің табиғи қалпын сақтауға мүмкіндік береді. Шеттілдік сөздерді өзіміздің дыбыстық жүйемен, өзіміздің жазба тіл жүйесімен тілімізге сіңіру, игеру арқылы ұлттық болмысымызды сақтаймыз. Бұл орайда жаңа әліпбиді үйренудің де, өз дәрежесінде үйретудің де маңызы өте зор.

https://doi.org/10.48081/GLES5779

2020

Выпуск 3

Мақалада Абай Құнанбайұлының «толық адам» тұжырымы ақынның өз өлеңдері мен М. О. Әуезовтің «Абай жолы» романындағы Абай бейнесі арқылы дәйектеген. Абайдың «толық адам» тұжырымындағы негізгі түйінді ойға бүгінгі заман адамы көқарасы тұрғысынан талдап, пікір берілген. Авторлар өз ой- пікірлерін философия мен әдебиеттану бағытында жазылған зерттеулерге сүйеніп дәлелдеген. Романдағы Абай мен өмірдегі ақын тұлғасының бүтіндігі мен тұтас бейнелігі туралы ой саралап, ақын шығармашылығы арқылы нақтылы көрсетеді. Адамзат қоғамындағы заманына лайықты өсу, өркендеумен адам жанының құлдырушылығы да қатар жүреді. Абай Құанабайұлының «толық адам» ұғымының заманымызға лайықты бейнесіне арналған мақалада Абай Құанабайұлының өз түптұлға лирикалық келбеті мен көркем шығармадағы бейнесінің тұтастығына арналған. Абай қарасөздеріндегі адамгершілік ұстанымдарының да ақын лирикалық тұлғасымен ұштасуы және «Абай жолы» роман-эпопеясындағы бейнедегі философиялық иірім де біршама талданған. Мақаладағы «хәл бүтіндігі» деген айдар арқылы берілген талдаулар де қазіргі қазақ қоғамындағы адамгершілік туралы сөз болады. Адамның ішкі әлемінің толықтығы, материалдық жағынан толықтығы бүтін адам бейнесін келтіруі керек екеніне назар аудартады. Рухани бүтіндіктің бастауы адамның ішкі жандүниесіндегі толығумен келетінін Абай Құнанбайұлының шығармашылығы мен ол туралы жазылған көркем туынды арқылы ашып көрсетеді.

https://doi.org/10.48081/EJSK9532

2020

Выпуск 3

Мақалада Э. Хемингуэйдің «Қару-жарақпен қоштасу!» және «Фиеста» романдарындағы экзистенциализм туралы қарастырылған. ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы бұл құбылыстың танымал болуы оның бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде және одан кейінгі кезеңде қарапайым адамдардың күнделікті тіршілігі және тұрмыстық санасына жақын болуымен түсіндіріледі. Мақалада Э. Хемингуэй шығармасының кейіпкерлеріне ерекше назар аударылды, себебі, олардың дүниетанымы сол кездегі әлеуметтік тәжірибемен байланысты болды, себебі олар сол кездегі соғыс пен фашизмнің салдарынан өмірге деген көзқарастары өзгерген.Сонымен қатар, мақалада кейіпкерлердің өмірді әдеттегідей қабылдаудың орнына, үнемі дұшпандық және немқұрайлылықпен күресетін өмірлік мәселелері туралы айтылады.

https://doi.org/10.48081/TDQJ4876

2020

Выпуск 3

Статья выполнена при поддержке гранта МОН РК, проект AP08053314 «Проблема формирования ценностной национальной картины мира в условиях модернизации общества и государства (на материале казахстанского обыденного политического дискурса)», № 607 от 19.08.2019 г. Целью данной работы является анализ отечественных и зарубежных ученых исследовавших понятия «дискурс», «политический дискурс», «казахстанский политический дискурс». Были рассмотрены лингвистические и грамматические особенности понятий «текст» и «дискурс». Даны общие понятия для лингвоперсонологии, лингвоаксиологии, лингвокультурологии, интернет-лингвистики. Определяется важность расширения и продвижения в развитии концептуальных направлений в рамках политической лингвистики, лингвокультурологии, на материале казахстанского обыденного политического дискурса оказывающее большее действие на сознание народа. Большинство населения не знакомо с иностранными терминами. Поэтому есть необходимость ознакомить население с редко употребляемыми терминами и со словами, которые приобрели новое значение в казахстанском политическом дискурсе

https://doi.org/10.48081/RBVY3024

2020

Выпуск 3

Мақалада естеліктерді тек тарихи және әдеби жағынан ғана емес, лингвистикалық тұрғыдан да зерттеудің маңыздылығы айтылады. Өйткені естелік тілін зерттеу барысында тілдік бірліктердің түрлері, қызметі мен жұмсалу ерекшеліктері зерттеліп, автордың стилдік сөзқолданысы анықталады. Осы бағытта Мұстафа Шоқайдың «1917 жыл естеліктерінен үзінділер» атты еңбегіне лингвистикалық талдау жасалады. Алдымен естелік мәтінінде жиі кездесетін антропоним, этноним, топоним және эргонимдер талдауға түседі. Одан соң естеліктегі кірме сөздер, көнерген сөздер, атаулық мағынадағы сөздер мен сөз тіркестері, фразеологизмдер мен мақал-мәтелдер, эпитеттік, синонимдік, антонимдік сөзқолданыстар, сондай-ақ кейбір морфологиялық тұлғалар және синтаксистік құрылымдардың стилдік ерекшеліктері жеке-жеке қарастырылады. Қорытындысында қазақ эмигранттары естеліктерін лингвистикалық тұрғыдан жан-жақты зерттеп талдаудың мәні зор деген тұжырым жасалады.

https://doi.org/10.48081/FHJP8596

2020

Выпуск 3