В статье обосновывается необходимость включения в предметное поле фольклористики устных рассказов-воспоминаний о Великой Отечественной войне в связи с расширением границ фольклора в современной науке. К анализу привлекаются рассказы, записываемые в течение последних 30 лет как от непосредственных участников событий, так и от их потомков. Большинство из них впервые вводятся в научный оборот. Имея общие признаки с другими жанрами устной несказочной прозы, рассказ представляет собой народную летопись войны. Устойчивые темы, сюжеты и мотивы анализируемых рассказов демонстрируют константы народной памяти, выраженные в основных сюжетно-тематических группах: начало войны и проводы на фронт; описание военного эпизода, особенно памятного для рассказчика; характеристики полководцев, боевых друзей, восхищение их мужеством; отношение к врагу; работа и жизнь в тылу; воспоминания о военном детстве; оценка войны и победы. Существенным элементом содержания всех устных народных нарративов о войне становится отражение общественной жизни через живые, индивидуализированные характеры, через умение рассказчика видеть в малом великое, в частном – общее.

https://doi.org/10.48081/FQVN2316

2020

Выпуск 4

В данной статье раскрываются актуальные вопросы и проблемы разработки современных школьных учебников. Одной из основных составляющих современной информационно-образовательной среды и основным условием повышения качества образования остается учебная литература. Новые требования к учебникам в условиях информационно- образовательной среды ставят перед собой задачи – формирование у учащихся научного мировоззрения, нравственных качеств, получение знаний, воспитание ценностей духовного мира, обучение умению самостоятельно решать проблемы, выполнять социальные роли. То есть учебник должен выполнять роль не только источника информации, но и навигатора процесса обучения, направлять учащихся на организацию самостоятельной работы, применение активных, интерактивных и других современных методов обучения. Современный учебник должен иметь стимулирующую, ориентированную на самостоятельную работу, диалогическую, развивающую роль, быть основным источником получения знаний и основным средством организации самостоятельной работы. Также делается акцент на том, что качество образования зависит от содержания, дидактических основ учебника. В статье дается авторское видение по созданию современных учебников.

https://doi.org/10.48081/GDMH4333

2020

Выпуск 4

Мақалада қазақтың ұлы ақыны Абай Құнанбаевтың шығармашылығы, жеке басы хақында айтылған кейбір келеңсіз пікірлердің негізсіз екендігі сөз болады. Осы ретте «Абай» деген ақын мүлдем болмаған, «Абай» деп жүргеніміз – Әлихан Бөкейханов, «Абай» – шын адамның аты емес, гетероним, Абай – отызыншы жылдары қолдан жасалынған ақын» деген сияқты пікірлердің шындыққа жанаспайтындығы ақынның шығармашылығы отызыншы жылдарға дейін-ақ қаншалықты қиындықтардан өтіп, таныла түскендігі дәлелденіледі.

https://doi.org/10.48081/QMNT9455

2020

Выпуск 4

In recent years in the humanitarian field of scientific knowledge more and more attention has been paid to the relationship of language and culture, language and national mentality, language and national consciousness. In this connection, the object of study, the approaches and methods of describing and studying language are being reinterpreted. Researches pay more and more attention to such a category as a concept. Despite a widespread use of this concept in the field of scientific research, the term «concept» itself has not yet received an unambiguous interpretation. And this is due to the fact that researchers representing various branches of scientific knowledge, single out and consider decisive various features of this object. At present it should be recognized that it is a concept that is the key of cognitive linguistics. However, despite the fact that a concept can be considered established for modern cognitive science, the content of this concept varies significantly in the conceptions of various scientific schools and individual scientists. The fact is that a concept is a category of thinking that is not observable, and this gives a lot of room for its interpretation. Today the category of a concept appears in the studies of philosophers, logicians, psychologists, and cultural scientists, and it bears the traces of all these extra-linguistic interpretations. This term, although firmly established in modern linguistics, does not still have a single definition, although many well-known scholars are fruitfully studying a concept: N. D. Arutyunova, A. P. Babushkin, A. Vezhbitskaya, E. S. Kubryakova, S. E. Nikitina, V. N. Telia, R. M. Frumkin and others. Thus, it can be stated that the term of a concept in linguistics is both old and new at the same time. Back in 1928 famous scientist S. A. Askoldov published the article «Concept and Word», but until the middle of the last century, a concept was not perceived as a term in scientific literature. A concept is a cultural phenomenon of storing, developing and accumulating information, perhaps its universal definition is the shortest logical characteristic: a concept is a constructive concept of storing and accumulating information in the linguistic picture of the world. Thus, concepts represent the world in the head of a person, forming a conceptual system, and the signs of the human language encode the content of this system in a word.

https://doi.org/10.48081/MSYE2869

2020

Выпуск 4

насы екендігін өткен ғасырдың басында Алаш арыстары асқан ізденіспен сөз еткен. Абайтану ғылымының басында тұрған Әлихан Бөкейханов, Ахмет Байтұрсынов, Міржақып Дулатов, Райымжан Марсеков, Мұхтар Әуезов тағы басқа ардақтыларымыздың қай- қайсысы да ұлы ақын шығармашылығының басты құндылығын ашып көрсеткендігі мақалаға арқау болған. Абай барша адамзаттың игілігі. Мақалада Абай поэзиясы – мәңгілік, даналық, махаббат пен адалдықты өзегіне арқау екендігін жеткізген. Соңғы зерттеулерде Абайдың рухани ізденістері терең ашылып, оның ұлттық рухани қалыптасуындағы рөлі айқындалды. Өмірдің түрлі құбылысына өлеңі арқылы өткір де сергек ойын айтқан ол халықтың ой-өрісін дамытатын бейне жасады. Абай шығармаларын зерттей отыра өлеңінің көркемдік қуаты, тақырыптары әралуандығына қарап өмірдің қыр-сырын, өткенін, болашағын тани білгендігіне ой жүгіртесің. Адамдардың сан қыры, портреттері, ел адамының, шаруа адамының, билік адамының тұрмысы көркем тілмен тұтаса кеп, Абайдың болмысын ашатынына, дүниетанымын тануға болатыны айтылған.

https://doi.org/10.48081/RHHW7036

2020

Выпуск 4

In this article, the author analyses the teaching of grammar to students as a foreign language in the context and with a discursive approach. The author argues that this approach is a very important and necessary part of the process of understanding and perception, since the contextual meaning of a sentence tends to include much more than the literal meaning of the sentence. Therefore, a comprehensive study of this issue will help teachers improve grammar teaching methods in context and through a discursive approach. Moreover, scientists tend to side with the language socialization hypothesis and hold that grammar in a first or second language is acquired through the learner’s repeated and meaningful experience with contextualized discourse, in which grammar is a structural resource that may or may not get explicitly analyzed by the learner as she or he observes and/or engages in meaningful interaction. In this regard, the author has made thorough research on teaching grammar as a foreign language and aims to address practical teaching issues and to help teachers find the possible ways to benefit students.

https://doi.org/10.48081/IMVN6091

2020

Выпуск 4

В статье рассматриваются вопросы, связанные с ролью музыкальной драматургии в театральных постановках. Проводится анализ роли музыки как важного средства характеристики сценических положений и образов. Рассматривается неотъемлемым компонентом драматургии спектакля, ведущим проводником художественной идеи. Дается определение музыкальному сопровождению в драматических постановках как составляющая определенной эмоциональной атмосферы, которое воссоздает национальный, исторический и локальный колорит, углубляя характеристики персонажей. Представлена характеристика популярных песен народного композитора, певца, акына Жаяу Мусы Байжанова.

https://doi.org/10.48081/UEGY7116

2020

Выпуск 4

В данной статье рассмотрено понятие «манипулятивность» как концептуальный феномен, описаны существующие подходы в определении сущности данного понятия в научной литературе. Авторами статьи проведен анализ дефиниций манипуляции и манипулятивности дискурса, рассмотрены и разграничены смежные с данным явлением понятия, в частности, такие виды речевого воздействия, как убеждение, суггестия, пропаганда, речевая агрессия. В результате обзора научной литературы и анализа фактического материала составлена концептуальная схема манипулятивности дискурса массмедиа, в которой учтены как экстралингвистические, так и собственно лингвистические факторы. Также в статье описаны две методики измерения манипулятивности. В рамках разработки методики автоматического распознавания манипулятивного массмедийного дискурса ограничен концепт манипулятивности, в котором сделан аспект на языковую составляющую, способную выступить в качестве валидных метрик компьютерного диагностирования корпуса публикаций интернет-СМИ. В статье представлен набор языковых индикаторов, обладающих манипулятивным потенциалом, по которым были составлены словари и которые были алгоритмизированы для последующего машинного обучения.

https://doi.org/10.48081/BIFC6215

2020

Выпуск 4

Бұл мақала қазақ тілі синтаксисінің жаңа саласын танытуға бағытталған. Мақала авторларының түйіндеуінше, қазіргі қазақ тілі синтаксисі сөзтұлға, сөз тіркесі және сөйлем синтаксисі ретінде әбден танылып болды. Ал «орамды сөйлемдер» синтаксисі мен «өрнекті сөйлемдер» синтаксисі атты сала атаулары жалпы синтаксисті тиянақтап тұруы қажет. Тек осы жағдайда ғана бірбүтін синтаксистік құрылым жинақталатын болады. Аталған тақырып атауы А. Байтұрсынұлының ұсынымындағы пәнсөзбен берілді. Әрі сол ғалымның ғылыми тұжырымдарын бекітуге арналды. Нәтижесінде, ғалымның «өрнекті» деп тапқан сөйлемдері синтаксис саласының ең жоғарғы түріне сәйкесетіні анықталып, оның ішкі құрылым бөліктері дәлелденді. Ғалымның ғылыми тұжырымдары нақты мысалдармен тиянақталды.

https://doi.org/10.48081/GRRB7263

2020

Выпуск 4

Мақалада Абайдың қазақтың дәстүрлі музыкалық аспаптарын алғаш жинаушылардың бірі екендігі, аспаптанушылығы, күй шығарғаны, әннің де, күйдің де алғашқы сыншысы әрі оларды бабына келтіріп орындаудың нұсқаушысы да болғаны айтылады. Сондай-ақ «ессіз,есер», «құлақты тесер» даңғаза, мәнсіз- мағынасыз, ойсыз әндерді сынауының себебі белгілі ғалымдар мен музыка зерттеушілерінің, білікті дәрігер-психологтардың, дін қайраткерлерінің ой-пікірлерімен дәйектеле отырып ашылады. «Құлақтан кіріп бойды алар» өлеңіндегі «ескі сыбыр» сөзінің мән-мазмұны фольклортанушы ғалым Б. Жүсіптің, ірі шығыстанушы арабист ғалым Андрей Бертельстің, қасиетті Құранды орыс тіліне аударған Валерия Порохова еңбектеріндегі ой-пікірлерге сүйеніліп жазылған.

https://doi.org/10.48081/QDUW2626

2020

Выпуск 4