Вестник ToU
Филологическая серия
Журналы всех годов
Все номера выпусков
search Найти
ОСОБЕННОСТИ ОБУЧЕНИЯ СТУДЕНТОВ- ФИЛОЛОГОВ МЕТОДИКЕ ПРЕПОДАВАНИЯ РУССКОГО ЯЗЫКА В КОНТЕКСТЕ ОБНОВЛЕННОГО СОДЕРЖАНИЯ ОБРАЗОВАНИЯ РК
Аннотация
Статья посвящена исследованию вопросов о выделении особенностей обучения студентов-филологов методике преподаваниях русского языка в контексте обновленного содержания образования Республики Казахстан. Автор представила основные подходы по формированию профессиональной коммуникационной компетенции студентов филологических специальностей. Чувакин А. А. характеризует современную филологию такой совокупностью объектов, которой в современной науке не занимается ни одна другая область. К ним относятся, виды профессиональной деятельности по Десяевой Н. Д., компетентностный, системно- деятельностный подходы, когнитивные тактики, развитие интегративных умений, сопоставление языковых единиц в процессе знакомства с орфографическими понятиями, обучение методическому приему сравнения. Отличительной особенностью обучения студентов-филологов Актюбинского регионального государственного университета им. К. Жубанова, а также содержание государственного стандарта высшего образования, контекста обновленного школьного образования РК является системно-деятельностный подход, который нацеливает на развитие профессиональной личности, овладение системой метапредметных знаний, умений и навыков в процессе интенсивной профессионально-учебной деятельности. Обучение методике русского языка в контексте содержания обновленного образования РК предусматривает формирования у студентов интегративных умений, установления межпредметных связей лингвистических и методических дисциплин на примере дисциплин «Современный русский язык» и «Методика обучения русскому языку». Оба курса имеют совпадающий объект изучения – язык и речь. Они обладают тесными межпредметными связями, которые дают возможность систематизировать знания и обобщать умения и навыки студентам по смежным учебным дисциплинам; дополняют и переводят один и тот же учебный материал в рамки своего научного поля.
Автор
Г. У. Утельбаева
DOI
https://doi.org/10.48081/TTTC6541
Ключевые слова
русский язык, методика обучения, профессиональная деятельность, компетентность, подход, когнитивные тактики, языковые единицы
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
«ЖЫРАУ» МЕН «ЖЫРШЫ» ҰҒЫМЫНЫҢ ТАРИХЫ
Аннотация
Мақалада әлем бойынша «Жырау» мен «Жыршы» ұғымының тарихына зерттеушілердің ғылыми ой пікірі негізінде талдау жасалды. Авторлар «Жырау» мен «Жыршы» ұғымына тек нақтылы фактілер келтіріліп, нақтылы теориялық дәлелдер берді. Зерттеу негізгі тұжырымдарын алдағы зерттеулерде теориялық дәйек ретінде қолдануға болады. Сондай-ақ филолог ғалымдар ізденістеріне жаңа деректік пайдаға асатын зертханалық нәтижелер де бар. Қазақ әдебиеті тарихында өзіндік орны бар, шығармаларының тәлім- тәрбиелік маңызы зор жыраулар поэзиясына арналған. Өзіндік тарихы ХV ғасырдан – қазақ халқының жеке хандық болып құрылған кезінен басталып төл әдебиетіміздің түп қазығы саналатын, толғаулары ауызша тараған жыраулардың шығармаларын жинақтау ХХ ғасырдың басынан бастап қолға алына бастаған болатын. Сондықтан да жыраулар мен жыршылардың тарихи ұғымын ауыз әдебиеті мен жазба әдебиетінің арасындағы көпір ретінде қарастырамыз
Автор
Е. Т. Саржигитов, М. М. Имангазинов, Б. Д. Жумакаева, Кенан Коч (Kenan Koç)
DOI
https://doi.org/10.48081/QPYF9001
Ключевые слова
Жырау, жыршы, әдебиет, зерттеушілер, еңбектер, толғау, эпос.
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
СТРУКТУРНО-СЕМАНТИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕРИСТИКА СЛОВОСОЧЕТАНИЙ В ХУДОЖЕСТВЕННОМ КОНТЕКСТЕ ПАВЛА ВАСИЛЬЕВА
Аннотация
Статья посвящена изучению словосочетаний в лирическом произведении. Материалом исследования служит художественный контекст Павла Васильева, поэта Павлодарского Прииртышья. Проведен лингвистический анализ различных по структуре словосочетаний в произведениях рассматриваемого автора, выявленыособенности межсловных семантических отношений в простых и в сложных словосочетаниях. Установлено, что автор использует в своих произведениях не только традиционные двухкомпонентные словосочетания, но и редко встречающиеся в лирических произведениях трехкомпонентные словосочетания. Появление в исследуемом авторском лирическом контексте трехкомпонентных (трехчленных) словосочетаний обусловлено тем, что в некоторых случаях сочетание двух существительных, образующих простое словосочетание, не дает полнокровного смысла для его понимания, поэтому автор расширяет эту структуру, добавляя имя прилагательное, поясняющее и уточняющее смысл всего простого словосочетания.
Автор
С. К. Шаймарданова
DOI
https://doi.org/10.48081/DLFG6858
Ключевые слова
художественный контекст, структура словосочетаний, простые словосочетания, сложные словосочетания
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ЛИНГВОПЕРСОНОЛОГИЧЕСКИЙ ПОДХОД НА ПРИМЕРЕ КАЗАХСТАНСКИХ ПОЛИТИЧЕСКИХ ИНТЕРНЕТ-КОММЕНТАРИЕВ
Аннотация
В последние годы большой интерес привлекает интернет коммуникация. Многие начали увлекаться чтением интернет- комментариев, большинство онлайн читателей интересуются чтением казахстанских политических текстов и комментариев к ним. Анонимность комментатора, позволяет ему в полной мере показать и расскрыть свой лингвоперсонологический подход к читаемому тексту. Целью данной работы является изучение лингвоперсонологического подхода на примере казахстанского политического дискурса, а также имеет большое значение для решения многих проблем лингвистики, а именно: формирования языка, его происхождения, мотивации языкового знака, характера связи между понятием и словом. Дискурс имеет как повседневное использование, так и более техническое использование. Результаты обобщенного анализа служат основой для углубления таких исследований и распространения их на другие языки. Проведенное исследование интернет-комментарий вносит определенный вклад в общую теорию современной лингвистики, практическую лексикографию. Оценка различных подходов к дискурсу также продвигает эту область вперед методологически. Исследование показывает, что известные дискурсивные центры организуют сетевую публику для проведения опроса. Реагируя на социокультурный поворот литературы, это исследование обосновывает теоретизацию политических связей с общественностью на практике.
Автор
А. Ж. Анесова, С. В. Оленев, Г. Ж. Анесова
DOI
https://doi.org/10.48081/YLMU3748
Ключевые слова
лингвоперсонологический подход, политический дискурс, устная речь, политики, интернет-комментарии
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ҚАҺАРМАНДЫҚ ЭПОСТАҒЫ АТ БЕЙНЕСІ МЕН АРХАИКАЛЫҚ ЭПОСТАҒЫ АТ БЕЙНЕСІНІҢ ТИПТІК АЙЫРМАШЫЛЫҚТАРЫ
Аннотация
Берілген мақалада қаһармандық эпостағы ат бейнесі мен архаикалық эпостағы ат бейнесінің типтік ерекшеліктері жағынан салаластыра қарастырылған. Тұлпар бейнесінің қазақ эпосының бас қаһарманы жанындағы алатын орны пайымдалған. Елдің батырға артқан үлкен сенімімен, қиын-қыстау уақыттағы елге жаудан қорған болумен тікелей байланысты эпостық аңсар жүйрік аттың батыр тұлғасы бар жерде ғана пайда болып, оның ең жақын серігі, жаудың құшын қашырар айбынды жолдасы бейнесінде ретінде сипатталады. Әуелден оның батырдың тұлғасынан бөлініп шыққанын дәлелді қарастырылған. Архаикалық эпоспен тығыз генетикалық байланыста өрбитін қаһармандық эпостағы ат бейнесін ашу үшін эпостың басты кейіпкері болған батырдың бейнесін жан-жақты сараланып, одан өрбіте ат образының қыр-сыры, сыр-сипаты суреттелген.
Автор
А. А. Көшекова, Н. Серікбек, П. Қ. Ертаева
DOI
https://doi.org/10.48081/HPQX8816
Ключевые слова
қаһармандық эпос, архаикалық эпос, ат бейнесі, батыр тұлғасы, мотив.
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Посмотреть статью Посмотреть журнал
Н. АЙТҰЛЫНЫҢ «САРЫ ҚЫЗ» ПОЭМАСЫНДАҒЫ ТАРИХИ БЕЙНЕ ЖӘНЕ КӨРКЕМДІК ШЫНДЫҚ
Аннотация
Мақалада тарихи деректер мен көркем шығарманың арақатынасы, бұл мәселе жөніндегі зерттеушілер пікірі сараланды. Әдеби теориялық және эстетикалық бағаның даму барысында қалыптасқан теориялық категориялар «көркем қиял» мен «көркемдік болжам» өнердің әр дәуірдегі даму процесінде күшті өзгерістерге түсетін құбылыс екендігін атап өтіп, көркем шығармадағы тарихи деректердің көркемдік шындыққа айналуы туралы мәселе қозғалды. Несіпбек Айтұлының «Сары қыз» поэмасының тақырыптық- идеялық ерекшеліктері, образдар жүйесі, сюжеттік даму арнасы талданды. Тарихта болған атақты қобызшылар Қорқыт, Қойлыбай, Тілеп өмірі мен тағдыры туралы, олардың психологиялық жан-дүниесі ашылды. Қобыз сарыны мен адам тағдыры, табиғат пен адам біртұтастығы поэма негізінде жан-жақты зерделенді. Поэмадағы поэтикалық ізденістер, көркемдік тәсілдер ақынның стилдік ерекшелігі ретінде қарастырылды. Тарихи бейне жасаудағы автор шеберлігі көрсетіліп, өзіндік көркемдік қолтаңбасы айқындалды. Поэма желісіндегі оқиғалардың тарихи негізі сараланып, көрем шығарма материалына айналу жолы зерделенді. Қаламгердің көркемдік қиял мен өмір шындығын тепе-теңдікте ұстай отыра, өзіндік көркемдік дүниетанымын танытқаны ой өзегіне айналды. Көркемдік шешім мен тарихи шындықтың өзара қарым-қатынасын танытудағы автор шеберлігі мен шығарманың поэтикалық жетістіктері қарастырылды.
Автор
А. А. Алтаев
DOI
https://doi.org/10.48081/ADOA4212
Ключевые слова
көркемдік шындық, тарихи дерек, психологизм, қобыз сарыны, поэтикалық ізденістер, қиял, шеберлік
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Посмотреть статью Посмотреть журнал
CHARACTERISTIC FEATURES OF DIPLOMATIC TERMS
Аннотация
The article provides a brief description of word formation and its features in the diplomatic language. The terminology is the main layer of the scientific vocabulary, it develops and matures in accordance with the level of development of science and technology. The changes in the development of society significantly affect their transformation and replenishment. The sphere of diplomacy directly depends on social factors in society, it has a sectoral nature. In this article we also described the social aspects and concepts of the language. The diplomatic terminology is a system of linguistic units that form a series of semantic groups and define the relationship between scientific concepts and extra linguistic situations. The article widely explores the main lexical and grammatical features of diplomatic terms. There are many international words in the language of diplomatic correspondence, and their features and structure have been discussed here. The article was prepared on the basis of written sources and literature.
Автор
K. A. Ashinova, D. S. Sharginova
DOI
https://doi.org/10.48081/DMYU3440
Ключевые слова
word formation, terminology, meaning, concept, polysemantic word, borrowed word, diplomatic language, diplomatic relations, diplomatic correspondence
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Посмотреть статью Посмотреть журнал
Formation of professionally based competence of future translators on the basis of information and communication resources
Аннотация
Information and communication resources are widely used in the pedagogically organized cognitive process in different academic disciplines. This article analyzes how information and communication resources can be integrated and effectively used in the educational process in the training of future translators under the conditions of distance education in a higher education institution of Kazakhstan. The use of modern information and communication resources increases the efficiency of training future translators. To this effect, the article considered the Moodle Database, which allows students to independently determine the goal and set learning objectives, design the necessary tasks, share their practices with colleagues in real-time, discuss and supplement them in a team, and even evaluate the quality of work performed.
Автор
A. U. Baishymyrova
DOI
https://doi.org/10.48081/YVRF4586
Ключевые слова
information and communication resources, distance learning, e-learning, Moodle Database
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Посмотреть статью Посмотреть журнал
БЕЙВЕРБАЛДЫ АМАЛДАР АРҚЫЛЫ БЕРІЛЕТІН ЖАСЫРЫН МӘН
Аннотация
талады. Күнделікті өміде кездесетін кейбір бейвербалды амалдардың мағынасына ұлттық таным тұрғысынан талдау жасалынады. Кинесикалық, просодикалық, такесикалық амалдардың берілу жолдары мен жасалуын тілтанушы ғалымдардың еңбектеріндегі пікірлері негізінде көркем шығармадан алынған мысалдар арқылы талдап түсіндіреді. Әрқайсысының өзіндік ерекшеліктерін көрсетеді. Әр ұлттың танымы мен мәдениеті, тарихы мен салтына байланысты қолданылатын тілдесімнің көмекші құралдарына семантикалық тұрғыда талдау жасайды. Коммуникация барысында қолданылатын бейвербалды амалдардың мағынасын студенттер арасында жүргізілген сауалнама негізінде анықталады. Мақала авторлары алғаш рет жасырын мәнді беру үшін жұмсалатын бейвербалды амалдардың болатынын нақты тілдік деректер арқылы дәлелдейді. Олардың жалпыхалықтық қолданыстағы мағынасынан басқа, жекелеген адамдардың немесе арнайы топ мүшелерінің өзара келісімі бойынша жұмсалатын қосымша мағынасы болатынын анықтайды. Зерттеу барысында авторлар бейвербалды амалдардың астарындағы жасырын, имплицитті мағынасын ашу мақсатында әртүрлі әдістерді, оның ішінде талдау әдісін, әр ұлттың танымы тұрғысынан дәлелдеу және қолдану аясын айқындау мақсатында сипаттама әдісін, жекелеген кинесикалық амалдардың қазақ және орыс халқында қолданылу мәнін түсіндіруде салғастырмалы әдіс қолданылады.
Автор
А. Н. Муратова, Ш. Мажитаева, У. М. Бахтикиреева
DOI
https://doi.org/10.48081/YLJR6888
Ключевые слова
бейвербалды амалдар, кинесика, ым-ишарат, жасырын мән, ұлттық таным
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Посмотреть статью Посмотреть журнал
Ғ. МҮСІРЕПОВ ШЫҒАРМАЛАРЫНДАҒЫ АНАЛАР ПОРТРЕТІ
Аннотация
Бұл мақалада Ғ. Мүсірепов шығармаларындағы аналар бейнесі толық ашылған. Ғабит Мүсірепов өз туындыларының басым бөлігін аналар тақырыбына арнаған, сондықтан да жазушы шығармаларында аналар портреті кеңінен танылады. Академик З. Ахметов жазушы шығармаларындағы кейіпкерлер туралы былай деген: «Ғ. Мүсірепов мүсіндеген әрбір кейіпкердің бейнесінен біз тұтас бір өмір шындығын көргендей күй кешеміз. Оның кейіпкерлері – негізінен, еңбек адамдары... ардақты ана бейнесі де Ғабең шығармаларынан орын алған». Ана тақырыбын кемеліне келтіріп, орыстың ұлы жазушысы А. М. Горкийдің дәстүрін қазақ әдебиетінде жалғастырып, шеберлікпен сомдаған. Ол М. Горькийден «Адамның анасы», «Өлімді жеңген ана», «Ана кесімі айнымайды» деген шығармаларын аударып, өзі де «Ананың анасы», «Ашынған ана», «Ананың арашасы», «Ер ана», «Ақлима» атты әңгімелерін жазады. Қазақ әйелінің отбасының ұйтқысы, ошағының жылуы, үйінің сәнін кіргізіп, ұрпақ жалғаушы нәзік жандар екенін шығармаларында дәлелдейді. Ұлпан, Ақлима, Назыкеш сияқты тұлғалар арқылы жазушы аналар, арулар өмірін суреттеді. Мысалы: Ұлпан бейнесі – күшті, ақылды, қалың қауымның қамын көздеген ел қорғаны, ел анасы. Оның дүйім жұртты өз аузына қаратып, бағындыра білуі, ақылдылығын айшықтай түседі.
Автор
А. К. Сулейменова, М. Сахаба
DOI
https://doi.org/10.48081/NMYW6079
Ключевые слова
образ, портрет, репрезентатив, денотатив, меморатив, когнитив
Год
2021
Номер
Выпуск 1
Посмотреть статью Посмотреть журнал