«АБАЙ ЖОЛЫ» РОМАНЫНДАҒЫ АБАЙ БЕЙНЕСІНДЕГІ «ТОЛЫҚ АДАМ» КОНЦЕПТІСІ
Аннотация
Мақалада Абай Құнанбайұлының «толық адам» тұжырымы
ақынның өз өлеңдері мен М. О. Әуезовтің «Абай жолы» романындағы
Абай бейнесі арқылы дәйектеген. Абайдың «толық адам»
тұжырымындағы негізгі түйінді ойға бүгінгі заман адамы
көқарасы тұрғысынан талдап, пікір берілген. Авторлар өз ой-
пікірлерін философия мен әдебиеттану бағытында жазылған
зерттеулерге сүйеніп дәлелдеген. Романдағы Абай мен өмірдегі
ақын тұлғасының бүтіндігі мен тұтас бейнелігі туралы ой саралап,
ақын шығармашылығы арқылы нақтылы көрсетеді. Адамзат
қоғамындағы заманына лайықты өсу, өркендеумен адам жанының
құлдырушылығы да қатар жүреді. Абай Құанабайұлының «толық
адам» ұғымының заманымызға лайықты бейнесіне арналған
мақалада Абай Құанабайұлының өз түптұлға лирикалық келбеті
мен көркем шығармадағы бейнесінің тұтастығына арналған. Абай
қарасөздеріндегі адамгершілік ұстанымдарының да ақын лирикалық
тұлғасымен ұштасуы және «Абай жолы» роман-эпопеясындағы
бейнедегі философиялық иірім де біршама талданған. Мақаладағы
«хәл бүтіндігі» деген айдар арқылы берілген талдаулар де қазіргі
қазақ қоғамындағы адамгершілік туралы сөз болады. Адамның ішкі
әлемінің толықтығы, материалдық жағынан толықтығы бүтін адам
бейнесін келтіруі керек екеніне назар аудартады. Рухани бүтіндіктің
бастауы адамның ішкі жандүниесіндегі толығумен келетінін Абай
Құнанбайұлының шығармашылығы мен ол туралы жазылған көркем
туынды арқылы ашып көрсетеді.
Автор
А. С. Ақтанова, Н. Ж Аймухаметова
DOI
https://doi.org/10.48081/EJSK9532
Ключевые слова
«Толық адам» тұжырымы, Абай адамгершілігі, таза адам, романдағы бейне, ақын тұлғасы
Год
2020
Номер
Выпуск 3