Вестник ToU
Филологическая серия
search Найти
Multi-aspect of the use of diminutives in the texts of art works
Аннотация
Derivatives in the modern Russian language fulfill a certain functional and stylistic role and, as a rule, express emotional, expressive and evaluative meaning. Appellatives with diminutive formants in works of art are the means of characterizing a character and a message about the emotional state of the characters. This article examines the multifaceted nature of the use of diminutive formants in the texts of works of art. Works of fiction involve the search for a variety of means of expression and depiction. This leads to the creation of different stylistic contexts necessary to convey a particular idea of the author. The multidimensional use of diminutives in literary texts is a vivid means of expression. The use of evaluative words is associated with certain types of contexts, the expressiveness of derivatives appears in the communicative act. A different type of assessment is conveyed by a different tonal coloring intonation or context.
Автор
A. A. Bayakhmetova, Z. K. Omarova
DOI
https://doi.org/10.48081/HEQK5677
Ключевые слова
derivatives, diminutives, suffix, appellatives, stylistic function, morpheme
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
МАҒЖАН ЖҰМАБАЕВ – «ПАЙҒАМБАР» ӨЛЕҢІ ТУРАЛЫ
Аннотация
Мағжан Жұмабевтың «Пайғамбар» өлеңін жазуға әлем әдебиетінің де әсері зор болғанға ұқсайды. И. В. Гете, Вильям Блейк, Джордж Гордон Байрон, А. С. Пушкин, М. Ю. Лермонтов, И. А. Бунин т.б. шығармаларында өзекті ортақ «Пайғамбарлар» тақырыбы кеңінен жырланды және жазылды. Егер де орыс – еуропа әдебиетінде пайғамбарлар тақырыбы көбіне романтикалық бейненің әрекетімен ұштасып жатса, қазақ-шығыста романтикалық-реалистік (бірінің негізінде бірі) суреттелетіні байқалды. Пушкиннің «пайғамбары» теңіз бен жерді көктей өтіп, менің ерік жігерімнен шыққан ойыма ой қосшы, күш берші, адамдардың жүрегіне от берші деген жалбарыну, романтикалық сарыны басым сияқты. Қошке аудармасында: пайғамбарға көзіңді аш, тұр, құлағыңды сал, аралап шөлді жерді, сулы жерді, орына келтір менің бұйрығымды – деп, мәтінді қазақ ұғымына қарай икемдегені байқалады. Мағжанның пайғамбары қазақ елін – күншығысты қаптаған қараңғылықтан, надандықтан, қайғы мен қан төгуден сақтап алып қалатын күрделі романтикалық бейнеден, реалистік бейнеге дейін көтерілген. Жалпы, күншығысты азат қылатын, бостандыққа жеткізетін – пайғамбар дәрежесінде суреттейді.
Автор
А. Қ. Трушев, Ә. А. Трушев
DOI
https://doi.org/10.48081/CIFS8413
Ключевые слова
пайғамбар, әдебиет, романтикалық, реалистік, метафора, имандылық, күншығыс, гүн, күн.
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ОСОБЕННОСТИ ФУНКЦИОНИРОВАНИЯ ТЕРМИНОЛОГИЧЕСКОЙ ДЕФИНИЦИИ КАК МЕТАТЕКСТА В СЛОВАРЯХ ЛИНГВИСТИЧЕСКИХ ТЕРМИНОВ
Аннотация
В данной статье исследуются метатекстовые характеристики терминологической дефиниции в широком и узком понимании. Дефиниция как метатекст входит в семантическую структуру научного текста как неотъемлемый компонент. В процессе семантизации термина отражается метатекстовая функция языка, реализуемая на основе метатекстовых элементов и собственно метатекста. В широком понимании метатекст терминологической дефиниции в словарях лингвистических терминов на казахском, русском и английском языках содержит двухчастную структуру, состоящую из семантического ядра и метатекста. Дефиниция в терминологическом словаре толкового типа уже является собственно метатекстом. В узком понимании метатекстовый характер терминологической дефиниции проявляется содержанием в ней метатекстовых элементов, выполняющих организующую и связующую функцию. Использование в дефинициях сочинительных союзов и соединительных наречий, являющихся метатекстовыми элементами, подтверждает тот факт, что расположение дефиниции в микроструктуре словаря обусловлено ее метатекстовым характером. Исследование доказывает, что характер метатекстовой интерпретации терминологической дефиниции в словарях лингвистических терминов определяется вторичностью по отношению к исходному тексту, семантической структурой, а также систематизацией и интерпретацией языкового материала исходного текста и прояснением его семантики. Метатекст активизирует смысловое восприятие получателя, помогая ему интерпретировать материал научного знания.
Автор
А. Х. Азаматова1, А. . Ахметбекова
DOI
https://doi.org/10.48081/JQMC1581
Ключевые слова
термин, дефиниция, метатекст, микроструктура, словарь лингвистических терминов
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ОСОБЕННОСТИ ОБУЧЕНИЯ ФРАЗЕОЛОГИЧЕСКИМ ЕДИНИЦАМ НА УРОКАХ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА
Аннотация
В данной статье раскрывается понятие фразеологическая единица, особенности обучения фразеологическим единицам, польза использования фразеологических единиц на уроках английского языка, представлены различные эффективные упражнения для студентов по эффективному изучению фразеологических единиц. Обучать студентов фразеологическим единицам на уроках английского языка необходимо. Тем не менее, самое главное, чтобы студенты, не являющиеся носителями языка, практиковались в использовании фразеологических единиц. Эти единицы должны быть включены в учебную среду, а также материалы по английскому языку. Вдохновлять студентов изучать фразеологические единицы английского языка очень важно. Также рассматривается использование рассказов, групповых бесед, пересказа, написание диалогов и ролевых игр. Эти стратегии обучения способствуют повышению мотивации у студентов и их вовлеченности в обучении фразеологическим единицам английского языка. Исходя из этого, следует учитывать особенности обучения английским фразеологическим единицам на уроках английского языка
Автор
А. Е. Ниязова, Л. М. Арунова
DOI
https://doi.org/10.48081/NFKO1910
Ключевые слова
Фразеологические единицы, обучение фразеологическим единицам, фразеология, фразеологизм, стратегии обучения.
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ҚАЗАҚ САЯСАТКЕРЛЕРІ СӨЙЛЕУ ПОРТРЕТІНІҢ ПРАГМАЛИНГВИСТИКАЛЫҚ АСПЕКТІЛЕРІ
Аннотация
Мақалада сөйлеу портретіне, прагмалингвистика ұғымдарына қатысты зерттеулерге шолу жасалып, қазіргі қазақ саясаткерлерінің сөйлеу портретінің прагмалингвистикалық аспектілері қарастырылды. Олардың сөйлеген сөздеріне, пікірлеріне, сұхбаттарына сөйлеу портретінің прагмалингвистикалық әлеуеті тұрғысынан кішігірім талдаулар жасалды. Қазақ саясаткерлері сөйлеу портретін қарастыруда функционалды және жасырын прагмалингвистика ұғымдары мен талдау тәсілдері қолданылды. Прагматиканың дәстүрлі мәселесі – сөйлеу актілеріне, тыңдаушыға әсер етудің белгілі бір ниеттері мен стратегияларын өзектеудегі сөйлеушінің басымдықтарына назар аударылды. Прагматикалық мән теориясы мен айтылымдардың астарлы мағыналары, сөйлеушінің ниеті мен айтқан сөзі арасындағы мағына өзгеше болу мүмкіндігі, айтылымдар мағынасына кірмеген жайттарды, айтылған сөздің астарлы мәнін ой-тұжырымдап шығарып алу мүмкіндігі, мағыналық ой-тұжырым – импликатура, прагмалингвистиканың өзегін құрайтын сөйлеу актілерінің теориясына қатысты мәселелер сөз болды. Жасырын және функционалды прагмалингвистика ұғымдарының анықтамалары зерделеніп, жасырын прагмалингвистика тұрғысынан қазақ саясаткерлерінің сөйлеу портретін сипаттауға ұмтылыс жасалды. Сөйлеу актісінде бейсаналық, автоматты түрде таңдалған, бұрыннан қалыптасқан сөйлеу әдеттеріне байланысты сөйлеу қылықтарының жиынтығы, тілдік бірліктерінің грамматикалық және лексикалық мағыналары қосымша реңк жүктейтіндігі анықталды.
Автор
К. Е. Кожахметова, Б. М. Кадырова, Б. Р. Кожахметова
DOI
https://doi.org/10.48081/XKPQ1791
Ключевые слова
сөйлеу портреті, прагмалингвистикалық аспектілер, қазақ саясаткерлері, сөйлеу актілері, функционалды және жасырын прагмалингвистика, импликатура, талдау
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
УСТОЙЧИВЫЕ ВЫРАЖЕНИЯ КАК СРЕДСТВО ДИСКРЕДИТАЦИИ В НОВОСТНЫХ ТЕКСТАХ
Аннотация
В статье рассматриваются приемы реализации речевых тактик стратегии дискредитации. Выявлены примеры использования речевых средств в манипулятивных целях. Одними из средств манипулирования общественным сознанием являются устойчивые обороты. Представлены результаты анализа казахстанских СМИ с вербально выраженной манипулятивной направленностью. Актуальность исследования обусловлена тем фактом, что для масс медиа значимым и в то же время неоднозначным является вопрос, связанный с выбором стратегий и тактик, обеспечивающих наибольшую результативность в достижении поставленной цели. Впервые описаны и формализованы устойчивые обороты как одни из лексических маркеров манипулятивности. Демонстрируется манипулирование сознанием адресата путем использования устойчивых оборотов при реализации различных тактик. Делается вывод о том, что использование устойчивых оборотов, актуализация разных тактик в рамках стратегии дискредитации, замена слов-компонентов или перестановка частей предложения, усечение или сокращение состава, изменение состава фразеологизма, влекущее за собой изменение смысла на противоположный, вставка во фразеологизм конкретизирующих, уточняющих определений, дополнений свидетельствуют о языковой игре, используемой пишущим для реализации манипулятивного воздействия на адресата. Модификация устойчивого оборота создает эффект новизны и целенаправленного воздействия на читающего / слушающего.
Автор
Г. К. Шаикова
DOI
https://doi.org/10.48081/STCO6599
Ключевые слова
манипуляция, масс медиа, устойчивые обороты, речевые стратегии и тактики, стратегия дискредитации.
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
«ҚАЗАҚ» ГАЗЕТІ: БІЛІМ БЕРУ ЖӘНЕ ТІЛ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Аннотация
Мақалада баспасөздің қоғамда атқаратын қызметі сараланып, «Қазақ» газетінің бетінде көтерілген мәселелер жайы сөз болады. «Қазақ» газеті редакторларының азаматтық белсенділігі мен шығармашылық ізденістері талданады. Олардың ұлттық сананың оянуына, демократиялық күштердің бірігуіне, ұлт-азаттық қозғалыстың жандануына жол салып, саяси зәру мәселелерді батыл көтеріп, пікір алмасуға шақыру жолындағы еңбегі айтылады. Газет редакторлары газетті шығарудағы ешқандай қиындыққа қарамай, газет бетінде мақала, әңгіме, сын, өлеңдер т.б. молынан жариялап отырған. Газет беттерінде ғылыми-көпшілік мазмұнды мақалалар, қазақ тілі және әдебиет мәселелері, қазақ жастарына арналған мақалалар, оқу-ағарту, бала тәрбиесі, жазу мәселесіне қатысты т.б. материалдар жарияланды. С. Торайғыров, М. Жұмабаев, Ш. Құдайбердиев, М. Дулатов, А. Құнанбаев, А. Байтұрсынов т.б. шығармалары жарық көрді. А. Байтұрсынов пен М. Дулатовтың Абай Құнанбаевқа арнап жазған сыни мақалалары, А. Байтұрсыновтың оқу-ағарту, жазу және тіл мәселесіне қатысты мақалалары осы газет бетінде жарияланып, өз бағасын алды. Ұлт ұстазы А. Байтұрсыновтың мақалаларында қазақ мектептеріндегі оқу жүйесін реттестіру және оқулықтар жазудың қажеттілігі, жазуды жетілдіру жөнінде маңызды мәселелер көтерілген. «Қазақ» газеті халыққа дұрыс бағыт көрсетіп, ел болашағы үшін қызмет еткен басылым болғаны туралы тұжырымдама жасалады
Автор
А. Х. Бекбосынова
DOI
https://doi.org/10.48081/CWID7149
Ключевые слова
қоғамдық-саяси, рухани-мәдени қажеттілік, ұлттық сана, оқу-ағарту, сыни мақалалар
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
РОЛЬ УДАРЕНИЯ ПРИ ИЗУЧЕНИИ РУССКОГО ЯЗЫКА КАК ИНОСТРАННОГО В МЕДИЦИНСКОМ ВУЗЕ
Аннотация
В статье рассматривается специфика акцентологических норм современного русского языка и некоторые методологические принципы организации учебного материала при изучении русского языка как иностранного. Указаны наиболее сложные случаи постановки ударения и предложены методологические приемы, способствующие усвоению норм ударения. Также в статье рассматриваются актуальные проблемы орфоэпической точности и правильности профессиональной речи. В качестве предмета исследования предложены языковые явления, иллюстрирующие как нормативные, так и профессиональные аспекты русского языка, цель статьи – показать взаимосвязь профессиональной речи и литературной нормы. В статье делается вывод о том, что отношение к языковой норме в профессии должно быть строгим и принципиальным.
Автор
К. А. Жубаназарова, Р. Н. Майкупова, Ж. А. Сапахова
DOI
https://doi.org/10.48081/FLDO3257
Ключевые слова
к у л ь т у р а р е ч и , я з ы к о в а я н о р м а , акцентологические нормы, варианты ударения, медицинские термины, профессиональная речь
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ҚАЗІРГІ ҚАЗАҚ ПРОЗАСЫНДАҒЫ ПОСТМОДЕРНИЗМ ҚҰБЫЛЫСЫ
Аннотация
Мақалада қазақ әдебиетінде постмодернизмнің пайда болу алғышарттары мен қалыптасу тарихы, оның әдеби формалары, даму ерекшеліктері қазіргі қазақ жазушыларының прозалық туындылары негізінде талданады. Әлемдік әдебиет пен қазақ әдебиетіндегі постмодернизм құбылыстарына салыстырмалы талдау жүргізіледі. Мазмұндық-құрылымдық өзгерістері сараланып, ХХ–ХІХ ғасырдағы постмодернизмнің негізгі бағыт-бағдары талданады. Постмодернистік мәтіннің негізгі сипаттамалары мен көркемдік ерекшеліктері айқындалған. Постмодернизмнің қазіргі әдеби процесте көркемдік және дүниетанымдық жүйе екендігі қарастырылады. Қазіргі әдеби кеңістіктегі постмодернистік тенденциялардың ерекшеліктері туралы еңбектер басшылыққа алынды. Постмодернизмнің басты белгілері, қазақ әдебиетіндегі көрінісі әлемдік әдеби процесс аясында пайымдалады. Қазақ әдебиетінде постмодернистік сарында қалам тербеген жазушылар Д. Амантайдың «Гүлдер мен кітаптар», А. Жақсылықовтың «Сны окаянных» («Малғұндардың түстері»), А. Кемелбаеваның «Ағаш үй» шығармаларындағы постмодернистік тенденциялар зерделенді. Постмодернизмнің жаңа жаһандық рухани құндылықтарды бейнелеудегі рөлі мен постмодернизмнің табиғаты, көркемдік- эстетикалық мәні туралы қорытындылар жасалады
Автор
Қ. Т. Жанұзақова, Н. А. Әбдікәрім
DOI
https://doi.org/10.48081/RQMK6053
Ключевые слова
модернизм, постмодернизм, әдеби процесс, постмодернистік мәтін, постмодернистік ирония, интертекст
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал
ТЕОРЕТИЧЕСКИЙ АСПЕКТ ИЗУЧЕНИЯ СМЕШАННОЙ ФОРМЫ ОБУЧЕНИЯ ИНОСТРАННОМУ ЯЗЫКУ
Аннотация
Современный процесс информатизации образования требует разработки новых педагогических технологий, которые опираются на применении информационных и коммуникационных технологий. Смешанное обучение является образовательной технологией, интегрирующей традиционное и электронное обучение. Данная статья посвящена вопросу теоретического изучения смешанной формы обучения в современном образовательном пространстве ВУЗа. В современном образовании электронно-образовательная среда является не просто одним из возможных элементов, но и необходимым условием для функционирования ВУЗа. В данной статье раскрываются основные вопросы сущности синхронного и асинхронного обучения на основе анализа отечественной и зарубежной литературы, где основной акцент сделан на определении самого понятия, а также выявлении особенностей такой формы обучения, также даны рекомендации по применению смешанного обучения иностранному языку в зависимости от мотивации студентов, а также их уровня образования. В статье на материале отечественного и зарубежного опыта проанализированы теоретические наработки по особенностям применения смешанного обучения, практика организации такого взаимодействия при изучении иностранных языков и сформулированы педагогические условия и возможности применения цифровых технологий обучения
Автор
К. Я. Сенина, Б. Т. Кульбаева
DOI
https://doi.org/10.48081/ENEP2076
Ключевые слова
смешанное обучение, синхронное обучение, асинхронное обучение, дистанционное образование, интернет- технологии, иностранный язык.
Год
2021
Номер
Выпуск 2
Посмотреть статью Посмотреть журнал