Ұсынылып отырған мақалада қазақ тілін екінші тіл ретінде оқытуда, соның ішінде лексикалық дағдыларды қалыптастыруда геймификацияны тиімді қолдану мүмкіндігі мәселесі қарастырылады. Жұмыстың өзектілігі қазақ тілін оқытудың әдістемелік жүйесін модернизациялаудың заманауи процестерімен тікелей байланыстылығын ашу болып табылады. Мақаланың мақсаты оқушылардың лексикалық дағдыларын қалыптастыру құралы ретінде геймификацияны пайдаланудың тиімділігін негіздеуден тұрады. Зерттеу барысында ғылыми әдебиеттерді талдау негізінде «геймификация» терминінің анықтамасы мен тілді оқытуда геймификацияның мүмкіндігі туралы бірқатар зерттеулерге шолу жасалады. Сонымен қатар қазіргі кезеңде геймификация әдісінің танымалдылығының себептері түсіндіріледі, оны қолданудың негізгі принциптері мен әдістері қарастырылып, оқыту ойындарының мысалдары келтіріледі. Зерттеу жұмысында қазақ тілін екінші тіл ретінде оқытатын сыныптарда геймификацияны қолданудың болжамды моделі жасалады. Бұл технология білім алушылардың оқуға деген ынтасын арттыру мақсатында мазмұнды, ойынды және педагогикалық технологияларды біріктіреді. Бұл түсінік геймификацияны инновациялық педагогикалық технология ретінде қарастыруға мүмкіндік береді, оны әр түрлі жас ерекшеліктеріне, оқытудың әр түрлі кезеңдерінде және әр түрлі жұмыс түрлерінде сәтті қолдануға болады. Зерттеу нәтижесінде мектеп оқушылары арасында лексикалық дағдыларды қалыптастыру үшін геймификация әдісін қолдану әдістемесінің тиімділігі талданып, аталмыш әдісті пайдаланып тілді оқыту іс-әрекетінің болжамды моделі құрылды.

https://doi.org/10.48081/PKZD3588

2023

Выпуск 3

Мақала қазіргі медиамәтінде кездесетін перифразалардың ұлттық санада орныққан стереотиптермен байланысын анықтауға арналған. Қазіргі жекелеген авторлардың халық ауыз әдебиеті шығармаларының желісімен, атап айтқанда, ертегілер мен мақал-мәтелдер негізінде жасаған тілдік қолданыстарының оқырман санасында қабылдану тетіктері анықталады және теориялық тұрғыдан негізделеді.

https://doi.org/10.48081/FDEO3865

2023

Выпуск 3

The article examines hybrid words in the field of information technology terminology. Because information technology terminology is produced in English, the English language now influences all languages on the planet. In addition to Kazakh, other languages are forced to borrow terms from the English vocabulary. In contrast, the English language acquired loan terms from nearly 300 languages. The most prevalent in English are terms acquired from Latin, Greek, and French. In our research paper, the classifications of researchers regarding borrowed words are given. From an etymology standpoint, the article explores hybrid words in Kazakh. The hybrid words are created by merging Kazakh words or Kazakh language endings with phrases from another language. At the same time, first of all, borrowed words from a foreign language are adapted by the linguistic specifics of the Russian language. The article aimed to categorise hybrid terms into kinds depending on the languages into which the borrowed words were imported. It was determined that hybrid words were generated by merging the roots and endings of Greek-Latin, Greek-Latin-Kazakh, English-Kazakh, French-Kazakh, Arabic-Kazakh, Greek-Arabic, Greek-Arabic-Kazakh, Persian-Greek-Kazakh, Persian-Latin-Kazakh, Greek-Persian, Latin-Persian, and Persian-Kazakh. It also discusses the linguistic characteristics of hybrid terminology in Kazakh. Keywords: hybrid terms, loan words, Information Technology, terminology, term

https://doi.org/10.48081/WVXP9918

2023

Выпуск 3

The article is devoted to the consideration of the national cultural nature of evaluative language structures in the Kazakh and English languages. In this article, we set out to reveal the relationship of evaluative language structures in Kazakh and English with the national worldview. The article analyzes the activities of evaluative language structures (parables and idioms, proverbs) in the Kazakh and English languages to represent a conceptual picture of the world. The relevance of the research is manifested in the fact that the evaluation determines the spiritual culture of the nation, the conceptual picture of the world in its worldview by considering the use of evaluative meaning language structures in combination with the national worldview. In the study and systematization of theoretical material, general scientific methods of analysis, synthesis and deduction, as well as lexico-semantic analysis, comparative research methods were used. In modern linguistic research, various aspects of the study of evaluation are presented. In today's linguistics, we cannot say that the problem of value, evaluation is one of the most fully studied. Especially the linguocultural aspect of the evaluation category is one of the issues that needs to be studied. This article is considered a contribution to research in this field. The results of the study can be used in research in the fields of «Linguoculturology», «Cognitive linguistics», «Linguoaxiology». The conclusions obtained as a result of the study can serve as an impetus for a deeper study of the Kazakh and English evaluative vocabulary in the linguocultural direction.

https://doi.org/10.48081/NBQN4038

2023

Выпуск 3

The article is devoted to the study of the concept “Homeland” in the poetic picture of the world of the Kazakh poet B. Iskakov. The material of the study is the poetic texts of B. Iskakov, which are considered as a form of linguistic representation of the individual author's picture of the world. The relevance of the research is stipulated by the fact that the work is carried out in the framework of modern linguistic trends (cognitive linguistics and cognitive poetics) and contributes to the solution of such an important problem of modern gnoseolinguistics as revealing the specificity of national conceptosphere and its constituent concepts. The article presents the results of the linguistic and cognitive analysis, where the national and cultural essence and mentality of the Kazakh people, the content of cognitive signs, the deep meaning of native land in the poet's understanding are revealed through the concept “Homeland” in the language of the poet. Several interrelated conceptual fields have been identified in the structure of the “Homeland” concept (“golden cradle”, “ immediate family”, “native land”, “native nature”, “native home”, “sacred place”), as part of conceptual fields – cognemas (“nostalgia”, “beauty”, “mother”, “happyness”, “sunrise”,) are revealed. This shows the versatility and complexity of this mental entity and allows it to be characterized as a concept. Particular attention is paid to the analysis of such specific means of verbalization of this concept in B. Iskakov’s poetic picture of the world as toponyms, the method of staggered extension of the image, compressed form of expression, bright metaphors, comparisons and epithets.

https://doi.org/10.48081/NYCH5854

2023

Выпуск 3

Жалпы адамзаттың қарым-қатынасы ауызша сөйлесу және жазбаша тілдесу арқылы жүреді. Жазбаша тілдесімнен гөрі бүгінгі қоғамның өзара қарым-қатынасы ауызша сөйлесуге ұласқан. Ауызша сөйлеу тілі – бұл күнделікті тұрмыста екі немесе одан да көп адамдардың өзара сөйлесуі, пікір алысуы. Мұны ауызекі сөйлеу стилі қарастырады. Ауызекі сөйлеу тілінің басты ерекшелігі – оның алдын ала дайындықсыз, тікелей жүзеге асуында. Мақалада бүгінгі қоғамның ауызекі сөйлеу тіліндегі кейбір тілдік бірліктердің қолданысы, олардың нормадан ауытқу себептері мен салдары, стильдік қызметі талданады. Талдауға негіз болған ауызекі сөйлеу тіліне тән мәтіндер «Қазақ тілі ұлттық корпусының кіші корпустар» базасынан алынды. Осы мәтіндерді талдау кезінде ауызекі сөйлеу тілінде кейбір сөздердің құрамындағы дыбыстардың алмасымын, етістіктердің, есім сөздердің қысқарған формаларын, жаргон, варваризмдердің қолданысын, сөйлем құрылысының сақталмай, инверсиялық құбылысқа ұшырауы сынды ерекшеліктерге линвгистикалық талдау жасалады. Оған қоса, стилистика, лексикология сынды салаларда зерттеу жүргізген белгілі ғалымдардың тұжырымдары да мақаладан көрініс тапты. Нәтижесінде бүгінгі қоғамның алдын ала дайындықсыз коммуникацияға түсу барысында сөйлеу тілдерінің жай, толымсыз сөйлемдерге бағытталатыны, сондай-ақ бір ойдың аяқталмай, келесі бір ойға жалғасатыны немесе ойдың қайталануы, кірме сөздерді жиі қолданатындықтары анықталды.

https://doi.org/10.48081/VLMZ9388

2023

Выпуск 3

Мақалада қазіргі күні филология ғылымында жан-жақты зерттеліп келе жатқан өзекті мәселелердің бірі – шығармашылық стиль мәтіндерінің вербалды қабатындағы интертекстуалдылық құбылысы қарастырылады. Соңғы жылдары түрлі мәтіндер фрагменттері газет тілінде белсенді қолданылып жүр. Журналистер тарапынан тақырып құруда пайда болған жаңа формат – цитация құбылысы немесе интертекстуалдылық. Мақалада осы форма оқырманның назарын аудару, мәтін тақырыбын ерекшелеу, ықшамды түрде беру мақсатында қолданылады және прецедентті мәтіндер арқылы көрсетіледі. Сондай-ақ прецедентті мәтінге сілтеме жасау арқылы ақпарат алушы адам қойылған тақырыпты түсіну үшін өзінің ойлау белсенділігін, көзқарасын одан әрі арттыра түседі. Тақырыптың басты қызметі – ақпараттық және номинативтік. Мәтін тақырыбы оқырманның мәтінге деген қызығушылығын танытуда, белгілі бір жаңалыққа, мәселеге деген эмоционалды қатынасын тудыруда негізгі орын алады. Оқырманның өзіндік көзқарасын қалыптастырады, оның есте сақталуын қамтамасыз етеді. Ғылыми мақалада бұқаралық ақпарат құралдарындағы мәтін тақырыбының осындай атқаратын қызметтерін дәл бере білетін – прецедентті құбылыс арқылы жасалған тақырып атаулары қарастырылады. Нәтижесінде мақалада отандық газет материалдары тақырыптарында цитация қағидаты арқылы көрінетін прецедентті мәтіндер қызметі зерттеледі. Олардың ерекшелігі, қолданысы талдау, жинақтау, салыстырмалы, сипаттамалық әдістері арқылы талданады

https://doi.org/10.48081/ICWG2355

2023

Выпуск 3

The study of English is more of a requirement than a choice or predisposition. Students' motivation is such a crucial part in foreign language acquisition that no instructor can overlook this critical aspect of the systematic and instructional approach. Among the variables that promote foreign language acquisition are aptitude for learning these languages, student intellect, tenacity or drive, the function of programs and textbooks, and the role of the foreign language instructor. The purpose of this study is to improve the professional English language skills training process for students at the Academy of Physical Education and Mass Sports (APEMS). By studying the specialized texts, the following results are to be achieved: the formation of the oral and written communication skills, as well as the achievement of some performances that allow the student to read fluently the literature in the studied foreign language. Conclusions: The subject of student motivation is studied by most of the professors at the Department in the APEMS. That is why, at the methodical assemblies of the Department in common with the High School colleagues, we have exchanged experience in the field, concluding that most foreign language teachers opt for the use of modern methods and different means of motivating students to learn systematically and creatively.

https://doi.org/10.48081/FCMA2981

2023

Выпуск 3

Өнерде барокко стилін мәтін мен мазмұн құрылысынан байқауға болады. Барокко стандарттары үнемі жаңарып, толығып жаңа мазмұнмен байып отырады. Соңғы жылдарға дейін барокко термині жағымсыз мазмұнда түсіндіріліп келді. Мақалада барокко терминінің шығу, даму тарихын қарастыра отырып, стилдің өзіндік ерекшеліктеріне, өнер саласында, әдебиеттегі берілуі тәсілі мен көркемдік көрінісіне тоқталдық. Барокко – өнер мен әдебиеттегі шындықты суреттеудегі әсемдік, талғампаздық, форма мен пішіннің түрлілігі, авторлардың қиял биіктігін талап ететін стиль. Барокко стилі авторлардың еркіндікке ұмтылысын сипаттайды. Осы уақытқа дейін барокко стилі кескін, сәулет, музыка өнеріндегі жүйелі қарастырылып келсе, біз зерттеуімізде әдеби термин ретінде қалыптасуындағы алғышарттары мен өзіндік белгілерін ашуғы тырыстық. Сонымен қатар, мақалада классицизм мен барокко арасындағы өзгешеліктерде қарастырылды. Зерттеу барысында теориялық еңбектерге шолу, салыстырмалы зерттеу әдістері қолданылды. Терминнің теориялық тұжырымын, қалыптасу кезеңін нақтылау мақсатында тарихи зерттеу, ғылыми еңбектерге талдау жасалынды. Ф. Монэ, П. Помей, А. Фюретьер, Т. Готье, Г. Вельфлин және отандық ғалымдар Р. Нұрғали, Ж. Аймұхамбет, С. Айтуғанова, Қ. Байтанасова, М. Оразбек т.б. зерттеулері басшылыққа алынды.

https://doi.org/10.48081/TONA8029

2023

Выпуск 3

Мақалада қазіргі таңда үлкен сұранысқа ие болып отырғанына қарамастан, теориялық тұрғыдан Қазақстанда әлі де болса жеткілікті дәрежеде зерттеле қоймаған фэнтези жанрындағы шығармаларда әмбебап және ұлттық фольклорлық мотивтердің көрініс табуы және олардың өзгеруі анықталады. Бұл мақалада З.Наурызбаева мен Л.Калаустың «Бату және оның достары «Алтын тостағанды іздеу» повесті мен Тауфих Шеғировтің «Келешек туралы» роман-фэнтезиі шығармалары мысалында түркі мифологиясын бейнелеудің модельдері, фольклор элементтерінің көрініс табуы дескриптивтік әдіснама негізінде эпмирикалық тәсіл арқылы қарастырылады және Дж.К.Роулиңнің Гарри Поттер туралы шығармаларымен салғастырмалы түрде талданады. Қазіргі әдебиеттегі мифологияны бейнелеудің екі моделі туралы айтуға болады: мифологиялық "шындықты" қайта құру немесе ежелгі халықтардың мифопоэтикалық көзқарастарына негізделген авторлық миф жасау. Қалың оқырман көңілінен орын тауып жүрген фэнтези шығармаларда фольклорымыз қандай күйде және қаншалықты беріліп жатыр деген сұрақ осы мақаламызға арқау болды. Талдау нәтижесінде фольклорлық архетиптер жоғарыда аталған шығармаларда негізгі рөл атқаратындығы және онда авторлық интерпретациясы негізінде ерекше трансформацияға ұшырағандығы анықталады. Сондай-ақ шығармалардағы басты кейіпкерлердің қазақ фэнтезиінде де, ағылшын фэнтезиінде де ертеден келе жатқан жыныстық таптаурындарға сай жасалғандығын ескерсек, оның себебін анықтау зерттеуіміздің жалғасы болмақ.

https://doi.org/10.48081/XPUF9857

2023

Выпуск 3